Mededeling

**Jocar** · 20/12/2021, 20:38

Seat Ronda (1982-1986)

**Jocar** · 20/12/2021, 20:39

Een Fiat Ritmo kloon.

**Jocar** · 06/04/2022, 19:44

Stout en fout? | Seat Ibiza 2.0i 16V GTi Cupra (1999)

**Jocar** · 22/04/2022, 19:34

Seat Ibiza (1984-1993)

**sunking** · 23/04/2022, 12:32

Seat Ibiza (1989) - In het Wild

https://www.autoweek.nl/autonieuws/artikel/seat-ibiza-1989-in-het-wild/

Een primeur voor de rubriek 'In het Wild': het is namelijk de...

**Jocar** · 19/10/2022, 19:48

Seat Marbella ( 1986-1998 )

**Jocar** · 23/02/2023, 08:24

SEAT CORDOBA 2.0 16V ( 1998 )

**Jocar** · 30/04/2023, 19:21

WAAROM DE SEAT 600 VOOR SPANJAARDEN BELANGRIJKER WAS DAN DE VW KEVER

LICENTIEPRODUCT MAAKTE LAND MOBIEL

Eerlijk is eerlijk, we hebben de Seat 600 onderschat. Sterker nog, we kunnen wel stellen dat deze auto voor Spanje belangrijker is geweest dan de Kever voor ons. We duiken in een stuk onderbelichte autogeschiedenis.

Als je het over de Seat 600 hebt, zullen de meeste oldtimerliefhebbers al snel ongeïnteresseerd afhaken. Het is immers slechts een licentieproduct (Fiat 600) en de Fiat 500 oogt toch een stuk schattiger dan de 600. Spanjaarden snappen er echter niets van waarom mensen deze auto links laten liggen. In Spanje speelde en speelt de Seat 600 niet net zo’n belangrijke rol als destijds de Kever in ons land, nee, deze auto was nog veel belangrijker. “De Spanjaarden stapten van ezelskarren over op de 600”, aldus Seat-ingenieur Silvio del Arco. Dat is misschien wat overdreven, maar het zit er toch niet ver naast.

Alle spullen die niet onder de voorklep pasten, werden op het dak vervoerd. De 600 was zowel een pakezel als een lid van het gezin, een statussymbool en een stukje vrijheid op wielen.

In de jaren 50 en 60 was de naam Seat in Spanje bijna een synoniem voor auto, een automobilist werd ook wel een seatón genoemd. Hoezeer de seisceintos (600) de Spaanse maatschappij heeft veranderd, schetst Isabel Martín Sánchez van de Universidad Complutense de Madrid. “De beschikbaarheid van een auto maakte het mogelijk om naar onbekende plekken te reizen en zorgde ervoor dat veel Spanjaarden zin kregen om hun horizon te verbreden”, zo schrijft de professor informatiewetenschappen in een nieuw essay (doi.org/10.1387/hc. 19535).

In 1969 droeg het fotomodel van Seat een minijurk. Op andere reclamefoto’s hebben vrouwen een plekje achter het stuur van de 600.

In eerste instantie leek de auto vooral perfect aan te sluiten bij de waarden en deugden van de Spaanse maatschappij. Hij droeg zijn steentje bij aan de ontwikkeling van het land, de vooruitgang en de nationale trots, zonder de katholieke kerk tekort te doen. Het was immers ook een gezinsauto. Maar al snel werd het een volkssport om op zondag met de Seat op pad te gaan. Sindsdien bestaat de term zondagsrijder ook in het Spaans, dominguero. Veel mensen lieten er het kerkbezoek voor schieten. Isabel Martín Sánchez noemt het ‘sociale secularisering: zondagse uitstapjes namen de plaats in van religieuze verplichtingen’. Veel van die ritjes eindigden op het strand, waar de buitenlandse bezoekers er vrijpostiger bijlagen dan de katholieke kerk wenselijk vond.

Fraai geklede dame bij een Seat 600. Volgens de reclamemensen achter deze advertentie was haar plek nog de bijrijdersstoel.

Achilleshiel Seat 600 was kokende radiateur

De 600 heeft overigens wel een achilleshiel in de vorm van een kokende radiateur. Slimme 600-eigenaren hadden daarom altijd een fles water en een bandje voor de ventilator bij zich. Het deed echter geen afbreuk aan zijn reputatie als betrouwbare alleskunner. Het model had tal van koosnaampjes. De 600 werd pelotilla (balletje), obligo (buiknavel, omdat iedereen er eentje had) of garbancito (kleine kikkererwt) genoemd. Hij was al snel zo populair en zo wijdverbreid dat hij ook de popscene veroverde. Hij speelde belangrijke rollen in tal van films. Mensen vertelden grappen over de 600, er waren 600-cartoons. Het kleine Seatje speelde zelfs een rol in gedichten en later in Graham Greenes roman ‘Monsignor Quixote’, waarin een Seat de rol van Don Quixotes paard inneemt. ‘Adelante hombre del 600’ (vrij vertaald: voorwaarts, 600-man), zo was te horen in de indertijd razend populaire schlager van Moncho Alpuente. Een advertentie uit 1968 richtte zich op de man in het gezin. “Maak je geen illusie: zij bepaalt de kleur en rijdt. U laat zich rondrijden en betaalt. Zo is het leven …”

En inderdaad, steeds meer vrouwen kregen een eigen 600 toen de welvaart toenam en een gebruikte of een nieuwe 600 haalbaar werd als tweede auto. De conclusie van wetenschapper Isabel Martín Sánchez: de Seat 600 is een ‘uithangbord van de economische, sociale en culturele ommekeer in de jaren 60’. En zij is niet de enige die dat vindt. Ook Florentino Palacios, oprichter van de Clubs Amigos del Seat 600 in Dénia, onderstreept de grote rol die de 600 heeft gespeeld in de Spaanse maatschappij. “De Seat 600 heeft mensen uit de dorpen gehaald en naar het strand gebracht. Met deze auto zijn we mobiel geworden.”

Nog belangrijker dan 2CV en Kever

Maar hoe kan het dat de 600 voor Spanje nog belangrijker was dan auto’s als de Kever indertijd voor ons? Het begint er al mee dat de Kever veel meer concurrenten had. Denk daarbij aan de Citroën 2CV, maar ook auto’s als de BMW Isetta en de NSU Prinz zaten in het vaarwater van de Volkswagen. En dan waren er nog duurdere alternatieven als de Opel Olympia en de Ford 12M. Natuurlijk, de Kever had een groot aandeel in de verkopen, maar het was zeker niet de enige optie.

In Spanje, ooit de thuisbasis van het gerenommeerde merk Hispano-Suiza, werden halverwege de jaren 50 de Biscúter zonder dak en achterruitversnelling, de minuscule autootjes van het merk Kapi, de door FASA in licentie gebouwde Renault 4CV, de verouderde Eucort, de dure Seat 1400 en de bizar prijzige modellen van Pegaso gebouwd – dat was het. Alle andere auto’s moesten worden geïmporteerd, maar dat gebeurde slechts op kleine schaal. De burgeroorlog (1936 tot 1939) had het land ernstige schade berokkend en na 1945 was het internationaal geïsoleerd omdat Franco, die nauwe banden onderhield met Hitler en Mussolini, de macht had gegrepen en niet meer uit handen gaf. Tijdens de dictatuur had de bevolking te kampen met sancties, tekorten, torenhoge staatsschulden en inflatie. Het ging economisch erg slecht, Spanje was arm. Steeds meer mensen verhuisden van het platteland naar de stad om werk te zoeken, wat overigens zelden lukte. De oprichting van het staatsbedrijf Seat, dat vanaf 1953 de 1400 ging produceren in de buurt van Barcelona, veranderde daar weinig aan. Op de Spaanse wegen reden maar 111.000 auto’s rond, één per 3.000 inwoners.

In deze periode vonden echter twee belangrijke ontwikkelingen plaats. Enerzijds streefden de technocraten in de regering van Franco naar een meer open economie en industrialisering. Anderzijds beschouwden de Verenigde Staten het communisme als de grootste bedreiging, waarbij ze het vanuit strategisch oogpunt belangrijke Spanje aan hun zijde wilden krijgen. Dat Francisco Franco honderdduizenden politieke tegenstanders liet vermoorden, was blijkbaar niet zo belangrijk. In 1953 kwamen de beide landen overeen dat de VS militaire posten in Spanje zou bouwen en in ruil daarvoor zou helpen om de Spaanse economie een boost te geven. Spanje was vanaf 1953 lid van UNESCO, vanaf 1955 van de Verenigde Naties en vanaf 1958 van het Internationaal Monetair Fonds.

Seat 600 drie jaar na Fiat 600

Als gevolg van alle ontwikkelingen beleefde Spanje zijn eigen variant van het Wirtschaftswunder. Toen dat in 1957 op gang kwam, werd de Seat 600 op de markt gebracht. Circa drie jaar nadat de Fiat 600 tijdens de autosalon van Genève aan de wereld werd voorgesteld, startte de licentieproductie in de vrijhandelszone bij Barcelona. Het merendeel van de bevolking kon overigens alleen maar dromen van zo’n Seat. Hij kostte 65.000 pesetas, terwijl het gemiddelde inkomen per hoofd van de bevolking 18.472 pesetas bedroeg. Ook de luxebelasting, het bijzonder gecompliceerde koopproces en de enorme wachttijd, die aanvankelijk twee jaar bedroeg, vormden obstakels.

Spanjaarden wilden indertijd graag voor Seat werken. Naast de fabriek werd een compleet dorp inclusief winkelcentrum, dokterspraktijken en een crèche gebouwd. Als je voldoende krediet had opgebouwd, kreeg je een woning toegewezen.

Economische boom in jaren 60, prijs 600 daalde

De lonen gingen echter al snel stijgen: van 1960 tot 1970 verdrievoudigde het gemiddelde inkomen, hoofdzakelijk als gevolg van de industrialisering. De industrie groeide gemiddeld met 9 procent per jaar, groeicijfers zoals ze die later in China realiseerden. Er ontstond een middenklasse in de maatschappij. Tegelijkertijd daalde de prijs van de 600. In 1957 bezat men in Spanje 3 auto’s op 1.000 inwoners. In 1961 was dat aantal al gestegen naar 12 en tien jaar later naar 71. Ter vergelijking: in Duitsland bedroeg het aantal auto’s per 1.000 inwoners toen al 612.

Eén op de vier auto’s in Spanje was een Seat 600. Toen in 1973 de stekker uit de productie werd gehaald, waren er circa 800.000 exemplaren gebouwd. Seat was het grootste industriële bedrijf in het Zuid-Europese land en exporteerde per jaar 55.000 auto’s naar 28 landen.

Seat 600, overdwars op een wagon voor transport.

De 600 was, naast de televisie, hét symbool van de economische boom, zo schrijft Martín Sánchez in haar verslag. In ieder geval tot 1966, toen Seat begon met de productie van de wat grotere 850, zeg maar de Volkswagen Type 3 van Spanje.

“De auto was het grote wondermiddel van de economie”, aldus schrijver Vázquez Montalbán. Zo droeg de 600 bij aan het geluk van de Spanjaarden en daarmee indirect ook aan het feit dat er grote protesten uitbraken tegen Franco en zijn regime. Of zoals de Oostenrijkse ambassadeur in Madrid het verwoorde: “De dictatuur is door een gevoel van welbehagen ontscherpt.” In dat opzicht speelde de 600 een vergelijkbare rol als de Trabant in de DDR van de jaren 60. Met het verschil dat het Spaanse regime de komst van nieuwe automodellen niet tegenhield, maar juist stimuleerde. Het is echter wel zo dat geheime werknemersgroeperingen bij Seat de basis legden voor de anti-Franco beweging, zo schrijft Martín Sánchez.

Vandaag de dag bekommeren meer dan 30 clubs zich in Spanje om het erfgoed van de 600. Veel Spanjaarden idealiseren de tijd waarin deze Seat werd geproduceerd als ‘die fantastische jaren’. Dat is wellicht wat al te rooskleurig, maar één ding is een feit: zowel de aanhangers als de tegenstanders van Franco vielen als een blok voor de Seat 600.

Dit reusachtige reclamebord verwijst naar een werkplaats in Madrid. Rechts op de foto staat een Seat 1500 (1963 tot 1972).