Tweet
DEZE AUTO'S HADDEN IN DE JAREN 80 AL VIERWIELBESTURING
JAPANNERS LEKKER INNOVATIEF
Vierwielbesturing, waarbij de achterwielen in tegenovergestelde of dezelfde richting meesturen met de voorwielen, is vandaag de dag zeker in het premium segment niet zeldzaam meer. Toch is het bepaald geen nieuw idee, want in de jaren 80 en 90 brachten de Japanners al een flink aantal auto's met vierwielbesturing op de markt. Daar zitten ook auto's tussen waarvan je het niet direct zou verwachten.
Honda
Honda Prelude mét 4WS-badge.
Honda was in 1987 de eerste autofabrikant die het concept van vierwielbesturing zoals we dat nu kennen naar de markt bracht met de Prelude. Die kon je aanvankelijk alleen met de krachtigste motor krijgen, de 2.0 zestienklepper, later behoorde het ook tot de mogelijkheden voor de gewone 2.0. Het systeem van Honda was in eerste instantie volledig mechanisch, de stuurinrichting stond via een stang en een planetair tandwielstelsel in verbinding met de achterwielen. De stuurhoek was bepalend voor het mee- of tegensturen van de achterwielen. Bij een stuurinput van meer dan 246 graden stuurden de achterwielen tot 5,3 graden tegen, bij kleinere stuurbewegingen stuurden ze juist tot 1,5 graden mee met de voorwielen.
In 1991 stapte Honda bij de volgende generatie Prelude over op een elektronisch geregeld systeem. Op de afbeelding hierboven zie je een kleine '4WS'-badge achterop de Prelude. Je moest natuurlijk wel aan de buitenwereld laten weten dat jouw auto ook met de achterwielen kon sturen. Een andere Honda gebruik maakte van de technologie, was de populaire Accord.
Mazda
Mazda gooide het over een andere boeg dan Honda met de vierwielbesturing. Voor de 626 kwam het merk kort na Honda op de proppen met een systeem dat via een stang de stuurhoek doorgaf aan een hydraulische actuator. Vervolgens werd op basis van die stuurinput en de snelheid elektronisch berekend hoe ver de wielen mee- of tegen moesten sturen. In de Nederlandse prijslijst stond de fraaie Coupé met die voorziening, de 2.0 16V GT 4WS. De RX-7 had ook vierwielbesturing, maar dan op de passieve manier. Het 'Dynamic Tracking Suspension System' maakte namelijk dat de mate van toe- en uitspoor van de achterwielen kon veranderen als er bepaalde krachten op kwamen te staan. Dat werkt dus nadrukkelijk anders dan de eerder aangehaalde systemen. Passieve vierwielbesturing werd overigens ook toegepast door onder meer Porsche op de 928 en Citroën op de ZX.
Mitsubishi
Mitsubishi Galant
Mitsubishi introduceerde in het najaar van 1987 vierwielbesturing op de Galant. De ingenieurs maakten het zichzelf in ieder geval niet makkelijk, want de Galant had zowel vierwielaandrijving als vierwielbesturing. De vierwielbesturing van Mitsubishi werkte alleen boven een snelheid van 31 mph (49,6 km/h) en de achterwielen stuurden alleen tot 1,5 graden mee met de voorwielen. Dat maakt dus dat het geen kortere draaicirkel oplevert bij krappe bochten, juist één van de voordelen van vierwielbesturing.
In Nederland kon je de vierwielsturing ook op de Galant krijgen, op de absolute topversie die ook nog 4WD had. Mitsubishi leverde het actieve systeem daarna ook nog op de Sigma en de 3000 GT, maar hield het daarna - net als de overige fabrikanten in dit lijstje - voor gezien.
Toyota
Toyota Celica, ook met 4WS-badge.
De vierwielbesturing van Toyota, 'Dual-Mode 4WS', lijkt in grote lijnen op het systeem van Mazda. Toyota was er wel wat later mee, want pas in 1989 kreeg de Celica voor de Japanse markt vierwielbesturing mee. Toyota voegde daar wel aan toe dat het systeem instelbaar was. Had je geen behoefte aan meesturende achterwielen, dan kon je ze vastzetten in de rechtuitstand. Voor de mate waarin de achterwielen meesturen kon je kiezen uit een normale stand en een sportstand, waarbij de directheid en de snelheid waarmee de achterwielen meesturen veranderde. Naast de Celica leverde Toyota de Dual-Mode 4WS ook nog op de Crown en de Camry.
Nissan
Nissan Skyline (R31)
High Capacity Actively Controlled Suspension System (HICAS). Dat klinkt nogal ingewikkeld, maar eigenlijk is het principe vrij eenvoudig. Nissan liet de achterwielen meesturen door een hydraulisch systeem dat de mate van toe- of uitspoor van de achterwielen computergestuurd aan kon passen. Dat werkte alleen niet via een extra stuurinrichting, maar via de ophanging. Met HICAS konden de achterwielen ongeveer een halve graad bewegen, om zo meer stabiliteit te bieden bij hogere snelheden. Nissan leverde het systeem al vanaf 1985 op de Skyline, waarmee Nissan dus eigenlijk eerder was met de vierwielbesturing dan Honda. Echter, het systeem van Nissan werkte wel volgens een ander principe en was behoudender. Later voerde Nissan een update door voor het systeem, waardoor de mate van toe- of uitspoor met 1 graad kon wijzigen.
De tijdelijke ondergang
Bij de Japanse economische crisis in de jaren 90 stopten de bovenstaande fabrikanten met het implementeren van de dure systemen die vierwielbesturing mogelijk maakten. Daarna zat er ongeveer een decennium tussen voordat fabrikanten het systeem weer aanboden. Momenteel vind je vierwielbesturing vooral terug in de hogere segmenten. Daar levert het ook de meeste winst op, met name als het gaat om het verkleinen van de draaicirkel. Toch zie je het ook nog op middenklassers terug, zelfs bij Europese fabrikanten. Mercedes-Benz levert het systeem bijvoorbeeld op de huidige C-klasse en Renault leverde het onder de naam 4Control op de Talisman en Espace. Eerder nog introduceerden de Fransen het systeem in 2008 in de Laguna GT, als onderdeel van 'Active Drive'. Bij grotere modellen van BMW is vierwielbesturing ook al langer aanwezig, hetzelfde geldt voor Audi.
JAPANNERS LEKKER INNOVATIEF
Vierwielbesturing, waarbij de achterwielen in tegenovergestelde of dezelfde richting meesturen met de voorwielen, is vandaag de dag zeker in het premium segment niet zeldzaam meer. Toch is het bepaald geen nieuw idee, want in de jaren 80 en 90 brachten de Japanners al een flink aantal auto's met vierwielbesturing op de markt. Daar zitten ook auto's tussen waarvan je het niet direct zou verwachten.
Honda
Honda Prelude mét 4WS-badge.
Honda was in 1987 de eerste autofabrikant die het concept van vierwielbesturing zoals we dat nu kennen naar de markt bracht met de Prelude. Die kon je aanvankelijk alleen met de krachtigste motor krijgen, de 2.0 zestienklepper, later behoorde het ook tot de mogelijkheden voor de gewone 2.0. Het systeem van Honda was in eerste instantie volledig mechanisch, de stuurinrichting stond via een stang en een planetair tandwielstelsel in verbinding met de achterwielen. De stuurhoek was bepalend voor het mee- of tegensturen van de achterwielen. Bij een stuurinput van meer dan 246 graden stuurden de achterwielen tot 5,3 graden tegen, bij kleinere stuurbewegingen stuurden ze juist tot 1,5 graden mee met de voorwielen.
In 1991 stapte Honda bij de volgende generatie Prelude over op een elektronisch geregeld systeem. Op de afbeelding hierboven zie je een kleine '4WS'-badge achterop de Prelude. Je moest natuurlijk wel aan de buitenwereld laten weten dat jouw auto ook met de achterwielen kon sturen. Een andere Honda gebruik maakte van de technologie, was de populaire Accord.
Mazda
Mazda gooide het over een andere boeg dan Honda met de vierwielbesturing. Voor de 626 kwam het merk kort na Honda op de proppen met een systeem dat via een stang de stuurhoek doorgaf aan een hydraulische actuator. Vervolgens werd op basis van die stuurinput en de snelheid elektronisch berekend hoe ver de wielen mee- of tegen moesten sturen. In de Nederlandse prijslijst stond de fraaie Coupé met die voorziening, de 2.0 16V GT 4WS. De RX-7 had ook vierwielbesturing, maar dan op de passieve manier. Het 'Dynamic Tracking Suspension System' maakte namelijk dat de mate van toe- en uitspoor van de achterwielen kon veranderen als er bepaalde krachten op kwamen te staan. Dat werkt dus nadrukkelijk anders dan de eerder aangehaalde systemen. Passieve vierwielbesturing werd overigens ook toegepast door onder meer Porsche op de 928 en Citroën op de ZX.
Mitsubishi
Mitsubishi Galant
Mitsubishi introduceerde in het najaar van 1987 vierwielbesturing op de Galant. De ingenieurs maakten het zichzelf in ieder geval niet makkelijk, want de Galant had zowel vierwielaandrijving als vierwielbesturing. De vierwielbesturing van Mitsubishi werkte alleen boven een snelheid van 31 mph (49,6 km/h) en de achterwielen stuurden alleen tot 1,5 graden mee met de voorwielen. Dat maakt dus dat het geen kortere draaicirkel oplevert bij krappe bochten, juist één van de voordelen van vierwielbesturing.
In Nederland kon je de vierwielsturing ook op de Galant krijgen, op de absolute topversie die ook nog 4WD had. Mitsubishi leverde het actieve systeem daarna ook nog op de Sigma en de 3000 GT, maar hield het daarna - net als de overige fabrikanten in dit lijstje - voor gezien.
Toyota
Toyota Celica, ook met 4WS-badge.
De vierwielbesturing van Toyota, 'Dual-Mode 4WS', lijkt in grote lijnen op het systeem van Mazda. Toyota was er wel wat later mee, want pas in 1989 kreeg de Celica voor de Japanse markt vierwielbesturing mee. Toyota voegde daar wel aan toe dat het systeem instelbaar was. Had je geen behoefte aan meesturende achterwielen, dan kon je ze vastzetten in de rechtuitstand. Voor de mate waarin de achterwielen meesturen kon je kiezen uit een normale stand en een sportstand, waarbij de directheid en de snelheid waarmee de achterwielen meesturen veranderde. Naast de Celica leverde Toyota de Dual-Mode 4WS ook nog op de Crown en de Camry.
Nissan
Nissan Skyline (R31)
High Capacity Actively Controlled Suspension System (HICAS). Dat klinkt nogal ingewikkeld, maar eigenlijk is het principe vrij eenvoudig. Nissan liet de achterwielen meesturen door een hydraulisch systeem dat de mate van toe- of uitspoor van de achterwielen computergestuurd aan kon passen. Dat werkte alleen niet via een extra stuurinrichting, maar via de ophanging. Met HICAS konden de achterwielen ongeveer een halve graad bewegen, om zo meer stabiliteit te bieden bij hogere snelheden. Nissan leverde het systeem al vanaf 1985 op de Skyline, waarmee Nissan dus eigenlijk eerder was met de vierwielbesturing dan Honda. Echter, het systeem van Nissan werkte wel volgens een ander principe en was behoudender. Later voerde Nissan een update door voor het systeem, waardoor de mate van toe- of uitspoor met 1 graad kon wijzigen.
De tijdelijke ondergang
Bij de Japanse economische crisis in de jaren 90 stopten de bovenstaande fabrikanten met het implementeren van de dure systemen die vierwielbesturing mogelijk maakten. Daarna zat er ongeveer een decennium tussen voordat fabrikanten het systeem weer aanboden. Momenteel vind je vierwielbesturing vooral terug in de hogere segmenten. Daar levert het ook de meeste winst op, met name als het gaat om het verkleinen van de draaicirkel. Toch zie je het ook nog op middenklassers terug, zelfs bij Europese fabrikanten. Mercedes-Benz levert het systeem bijvoorbeeld op de huidige C-klasse en Renault leverde het onder de naam 4Control op de Talisman en Espace. Eerder nog introduceerden de Fransen het systeem in 2008 in de Laguna GT, als onderdeel van 'Active Drive'. Bij grotere modellen van BMW is vierwielbesturing ook al langer aanwezig, hetzelfde geldt voor Audi.
Comment